اعتباریابی ابزار «ارتباط پزشک- پرستار » در بروز خطای دارویی پرستاران براساس الگوی ریزن

مقدمه: خطاهای پزشکی ازجمله خطاهای دارویی یکی از چالش برانگیزترین عوامل مرتبط با ایمنی بیمار در تمام کشورها است. در مدل خطای دارویی پرستاران براساس مدل خطای انسانی ریزن، ارتباط حرفه‌ای یکی از متغیرهای تأثیرگذار در وقوع خطاهای دارویی توسط پرستاران است. هدف: بررسی روایی و پایایی ابزار ارتباط پزشک - پرستار در خطای دارویی پرستاران براساس الگوی خطای انسانی ریزن بوده است. مواد و روش‌ها: این مطالعه از نوع روش‌شناسی است که برای تعیین روایی و پایایی ابزار ارتباط پزشک - پرستار (2003 Gittell) با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شده است. بعد از ترجمه ابزار مذکور براساس الگوی وایلد و همکاران (2005)، روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی و روایی صوری با نظر متخصصان پرستاری و پرستاران انجام شد. جامعه آماری، جهت پرستاران شاغل در بخش‌های مختلف مراکز آموزشی- درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بودند که براساس معیارهای ورود به پژوهش، 150 نفر از آن‌ها به روش در دسترس انتخاب شدند، جهت بررسی همسانی درونی و ثبات ابزار از ضریب آلفای کرونباخ و ضریب همبستگی آزمون -پس‌آزمون و جهت روایی سازه از تحلیل عاملی استفاده گردید. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: میانگین سن پرستاران 7/87±34/8 و اکثریت آن‌ها زن با میانگین سابقه کاری 6/80±10/10بودند. بعد تأیید روایی صوری، تحلیل عاملی جهت روایی سازه و بررسی عامل‌ها نشان‌دهنده تک عاملی بودن (سرعت، دقت و مناسب بودن ارتباط) ابزار مذکور بود. ضریب آلفای محاسبه شده در این پژوهش (0/80=α) جهت همسانی نشان داد که این ابزار از پایایی بالایی برخوردار است و ضریب همبستگی آزمون -پس‌آزمون (0/74=ICC) نشان‌دهنده ثبات ابزار بود. نتیجه‌‌گیری: مدیران پرستاری می‌توانند از ابزار فوق برای بررسی ارتباط بین حرفه‌ای پزشک و پرستار و در نهایت بهبود آن در سیستم‌های سلامتی استفاده نمایند. بدین ترتیب قادر خواهند بود که خطاهای داروی حاصل از ارتباط بین حرفه‌ای را کاهش دهند.